Trong những năm gần đây, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh của nước ta không ngừng nâng cao nhanh. Số liệu thống kê của Quỹ Dân số Liên Hợp quốc cho thấy, năm 2000, tỷ lệ giới tính khi sinh tại Việt Nam giữ mức thông thường là 106,2 trẻ em trai/100 trẻ em gái, nhưng đến năm 2008, tỷ số này đã nâng cao lên 112,1. Như vậy tình trạng mất cân bằng giới tính ở nước ta hiện tại đã tới mức đáng báo động.
Nặng tư tưởng “trọng nam khinh nữ”
Hiện nay, ở các bệnh viện phụ sản trong cả nước số trẻ trai sinh ra thường cao hơn trẻ gái. Tại khoa Phụ sản, Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM có những tháng số trẻ trai ra đời cao hơn phần nhiều so với số bé gái, trong 1.000 trẻ được sinh ra tại đây thì có đến 700 bé trai. Trong khi ở Hà Nội, nếu như năm 2004, tỉ lệ trẻ trai/trẻ gái ở mức cho phép thì năm 2010 tỷ lệ này là 117 trẻ trai/100 trẻ gái. Sáu tháng đầu năm 2011, chênh lệch đã là 118 trẻ trai/100 trẻ gái. Thống kê tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, chỉ trong hai tháng đầu năm 2010 cho thấy có sắp 3.000 trẻ được sinh ra ở đây, trong đó số trẻ trai chiếm khoảng hơn 60%,… Theo các chuyên gia, từ năm 2030, tại Việt Nam số nam giới sẽ dư thừa so với phụ nữ cùng lứa tuổi. Và đến năm 2035, mức dư thừa nam giới trưởng thành sẽ chiếm 10%.
Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này là do người dân vẫn mang nặng tư tưởng “trọng nam kinh nữ”, phải có con trai để nối dõi tông đường và thờ cúng sau này, sinh con trai để có chỗ dựa lúc vào già, duy trì tài sản và tiếp diễn sự nghiệp của gia đình, còn con gái đi lấy chồng thì không giúp được gì vì phải lo cho gia đình nhà chồng,... Ở thành thị, công chức nhà nước có thể lựa chọn các dịch vụ y tế hiện đại như siêu âm phát hiện sớm giới tính thai nhi, nhiều người thuận lợi bỏ thai nếu như giới tính là gái; tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa, những người nông dân, đồng bào dân tộc thiểu số chưa có điều cận tiếp cận dịch vụ y tế hiện đại thì “đẻ thoải mái” tới lúc được con trai mới thôi,…
 Tỷ lệ mất cân bằng giới tính tại Việt Nam đang tại mức báo động.Ảnh: MH |
Nhiều chuyên gia cảnh báo, với đà nâng cao dân số và sự chênh lệch giới tính càng ngày càng cao như hiện nay, trong những năm tới, Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề khó khăn, đó là:
Tình trạng gia nâng cao dân số quá nhanh do nhu cầu có con trai, sự phân bố dân cư giữa các vùng chênh lệch lớn sẽ diễn ra tình trạng có nơi thiếu lao động, có nơi lại thừa lao động, từ đó dẫn tới sự di dân kéo vào các tỉnh, thành phố lớn.
Sự mất cân bằng giới tính lúc sinh sẽ dẫn đến tình trạng thừa nam, thiếu nữ, thiếu hụt phụ nữ tại độ tuổi lập gia đình dẫn đến một tỷ lệ nam giới sẽ phải trì hoãn việc xây dựng gia đình, nhất là là nam giới nghèo, vị thế xã hội thấp; cấu trúc gia đình đánh tráo (một số nam giới có thể phải tin tưởng lựa chọn hay rơi về tình trạng sống độc thân); gia tăng tội phạm liên quan tới lạm dụng tình dục, kinh doanh phụ nữ, trẻ em gái hay phụ nữ kết hôn sớm, thậm chí bỏ học giữa chừng và tệ nạn mại dâm; tình trạng khan hiếm phụ nữ sẽ cản trở việc nâng cao địa vị của họ trong xã hội...
 Tuyên truyền chính sách dân số - KHHGĐ tới bà con DTTS ở Yên Sơn - Tuyên Quang. Ảnh: Thủy Châu |
Để hạn chế sự mất cân bằng giới tính, đảm bảo phát triển bền vững theo quy luật tự nhiên, ngành y tế đã nâng cao cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người dân về giới, vào bình đẳng giới và về hậu quả mất cân bằng giới tính cho người dân và người mang đến dịch vụ siêu âm, dịch vụ nạo phá thai; tuyên truyền để người dân tự giác bằng lòng quy mô gia đình nhỏ “dù gái hay trai chỉ hai là đủ”. Ngành triển khai đề án can thiệp hạn chế mất cân bằng giới tính lúc sinh từ năm 2009. Đến nay đã thực hiện thí điểm ở 18 tỉnh, thành phố và sẽ triển khai mở rộng thêm 25 tỉnh mới có tỷ số giới tính lúc sinh cao từ 110 trở lên. Hiện Tổng cục DS-KHHGĐ đang xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án can thiệp giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở các tỉnh có tỷ lệ giới tính khi sinh cao từ 2011 - 2020. Theo đó, giai đoạn một (2011-2015) của Đề án sẽ được triển khai ở 3.072 xã, phường thuộc 182 quận, huyện, thành phố của 15 tỉnh, thành phố, gồm: Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nam Định, Hòa Bình, Hải Phòng, Quảng Ngãi, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Cần Thơ, Bình Định, Lào Cai, An Giang, Hà Nội. Giai đoạn hai (2015-2020), địa bàn sẽ được mở rộng hơn.
Mục tiêu của Đề án nhằm khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng, tiến tới ổn định cân bằng giới tính. Tăng cường cung cấp thông tin vào giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân, đầu tiên là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, những người đem tới dịch vụ siêu âm và dịch vụ nạo phá thai, những người có uy tín trong cộng đồng nhằm hạn chế các hành vi không phù hợp với sinh đẻ theo quy luật tự nhiên. Thực thi và hoàn thiện hệ thống pháp luật vào các nội dung liên quan đến giới tính khi sinh. Khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái trong học tập, chăm sóc sức khoẻ sinh sản, phát triển sản xuất, nâng cao vai trò, trách nhiệm chính trị của Đảng ủy, UBND các cấp
Hà Anh
No comments:
Post a Comment