Để hiểu rõ quá trình chuyển dạ sinh (CDS). các bà mẹ cần nhận ra các dấu hiệu báo trước và có kế hoạch đến bệnh viện hay nhà bảo sanh được đúng lúc, tránh những bất trắc xảy ra.
CDS được hiểu như thế nào?
CDS là quá trình diễn biến của nhiều hiện tượng, quan trọng là cơn co tử cung làm cho cổ tử cung xóa mở dần, kết quả là thai nhi và nhau được sổ ra ngoài. Diễn tiến cuộc chuyển dạ trải qua 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1, là giai đoạn xóa mở cổ tử cung, tại giai đoạn này có thời gian dài nhất trong 3 giai đoạn của cuộc chuyển dạ, con so thời gian 8 - 12 giờ, con rạ thời gian 4 - 6 giờ.
- Giai đoạn hai là giai đoạn sổ thai, đây là giai đoạn người mẹ đau nhiều, thời gian tại con so 30 - 50 phút, con rạ 20 - 30 phút.
- Giai đoạn 3 là giai đoạn sổ nhau, thời gian trung bình con so là 20 – 30 phút, con rạ là 15 - 20 phút.
 Theo dõi sản phụ trong quy trình chuyển dạ |
- Sản phụ mang thai vào những tuần cuối của thai kỳ tự nhiên đau bụng vùng bụng dưới, cơn đau từng cơn, mỗi cơn đau dài khoảng 20 – 30 giây, rồi lại nghỉ 3 - 4 phút sau đó cơn đau có hiện tượng lại. Trong 10 phút cơ thể có hiện tượng từ 2 - 3 cơn đau, kèm theo ra nhớt hồng tại âm đạo.
- Đôi khi sản phụ không có cảm giác cơn đau, nhưng bỗng nhiên ở âm đạo ra nước nhiều làm ướt cả quần. Đây là trường hợp vỡ ối sớm.
- Có những trường hợp xuất hiện không đầy đủ, duy nhất ra nhớt hồng âm đạo, hay đau lưng mà không có cảm giác đau bụng dưới.
Tại sao có cơn đau bụng trong CDS?
Nguyên nhân phát sinh cơn đau bụng trong chuyển dạ bao gồm nhiều yếu tố khác nhau: sự đánh tráo nồng độ các kích thích tố như: estrogen, progesteron, prostaglandin. Những đánh tráo về thần kinh, nội tiết và các yếu tố cơ học ở chỗ.
Cơn co tử cung gây ra cơn đau bụng, cơn co này mang tính chất tự động, không tùy thuộc về sản phụ. Cơn co tử cung có tính cách nhịp nhàng, đều đặn, nâng cao dần về cường độ và thời gian co. Lúc mới chuyển dạ, tử cung gò nhẹ và thưa, nhưng dần dần, tử cung gò nhiều, mạnh hơn và lâu hơn.
Khi xuất hiện cơn co tử cung làm cho tử cung gò lên, sản phụ sẽ có cảm giác đau, sang giai đoạn nghỉ tử cung hết gò, cảm giác không đau nữa.
Tác dụng của cơn co tử cung trong chuyển dạ.
Bình thường trong thời gian mang thai, cổ tử cung đóng và được gắn kín bởi nút nhầy cổ tử cung. Khi thai đã đủ tháng, dưới tác dụng của cơn co tử cung gây nên cuộc chuyển dạ. Cơn co tử cung làm cho cổ tử cung có hiện tượng xóa (cổ trong và cổ ngoài nhập lại thành một) và từ từ mở ra, làm thoát nút nhầy song song làm vỡ các mao mạch, máu hòa vào nút nhầy gây ra nhớt hồng âm đạo.
Cơn co tử cung giúp cho đầu thai nhi lọt xuống và sổ ra ngoài âm đạo. Sau lúc thai được sổ ra ngoài, cơn co tử cung giú p cho tử cung co lại đồng thời gây ra hiện tượng nhau bong và nhau thoát ra ngoài.
Cuộc chuyển dạ đã hoàn tất, cơn co tử cung lại tiếp tục giúp cho tử cung co hồi rất tốt làm cho sự cầm máu xảy ra, bởi thế sản phụ không bị mất máu.
Quá trình thai nhi được sinh như thế nào?
Vào giai đoạn hai của cuộc chuyển dạ, sản phụ đau bụng ngày một tăng từng cơn và cảm giác mót rặn, muốn đi cầu. Khi đó cổ tử cung mở gần trọn, đầu thai nhi xuống thấp. Sản phụ được hướng dẫn lên bàn sinh hay ở giường sinh. Sau 20 - 30 phút theo cơn rặn sinh của sản phụ kèm với cơn co tử cung và sự hướng dẫn của bác sĩ, thai nhi được xổ ra ngoài âm đạo, bác sĩ đỡ bé và có động tác hút nhớt giúp cho bé cất tiếng khóc chào đời; cô nữ hộ sinh cân bé xem bé nặng bao nhiêu. Bé được ủ ấm và tắm ấm trên bàn đặc biệt, sau lúc cắt rốn, bé được nhỏ mắt và tiêm ngừa xuất huyết não màng não bằng vitamin K1 1mg tiêm bắp. Trong vòng 24 giờ đầu, bé được tiêm ngừa lao và ngừa viêm gan siêu vi B.
Dự phòng
CDS là một cuộc chuyển dạ không theo ý muốn của sản phụ, bởi thế cơn đau bụng diễn ra vào lúc nào sản phụ nên tới bệnh viện ngay, bất kể ngày hay đêm. Các khoa sản của bệnh viện luôn luôn túc trực 24/24 giờ và có đội ngũ nữ hộ sinh, bác sĩ sẵn sàng tiếp nhận sản phụ.
BS.CKII. NGUYỄN HỮU THUẬN
No comments:
Post a Comment